قبل از پرداختن به علل و درمان های قاعدگی های نامنظم _irregular Menstruation_ باید بدانیم که طول طبیعی چرخه قاعدگی زنان 28 روز است، اما این عدد در افراد مختلف میتونه متفاوت باشه. قاعدگی نامنظم زمانی اتفاق میوفته که طول چرخه قاعدگی بیش از 35 روز باشد، یا اگر طول مدت آن در زمان های مختلف متفاوت باشد. پریود یا قاعدگی بخشی از چرخه قاعدگی است که در آن آندومتر، که پوشش داخلی رحم است، ریزش می کند.
این ریزش دیواره داخلی رحم به صورت خونریزی از رحم که از طریق واژن آزاد میشه، خودشو نشون میده. قاعدگی معمولاً در دوران بلوغ، بین سنین 10 تا 16 سال شروع می شود و تا زمان یائسگی، زمانی که یک زن 45 تا 55 ساله است، ادامه می یابد.
پریودهای نامنظم یا قاعدگی های نامنظم که اولیگومنوره نیز نامیده می شوند، می توانند در صورت تغییر در روش جلوگیری از بارداری، عدم تعادل هورمون ها، تغییرات هورمونی در زمان یائسگی و تمرینات استقامتی ایجاد شوند. درمان قاعدگی های نامنظم در دوران بلوغ و حوالی یائسگی معمولاً لازم نیست، اما اگر پریودهای نامنظم در سال های باروری اتفاق بیفتد، توصیه های پزشکی ممکن است لازم باشد.
علل قاعدگی نامنظم
تعدادی از عوامل احتمال قاعدگی نامنظم را افزایش می دهند. که بیشتر این عوامل مربوط به تولید هورمون است. دو هورمون موثر بر قاعدگی استروژن و پروژسترون هستند. اینها هورمونهایی هستند که چرخه را تنظیم می کنند.
الف) تأثیرات هورمونی
تغییرات چرخه زندگی که بر تعادل هورمونی تأثیر می گذارد شامل بلوغ، یائسگی، بارداری، زایمان و شیردهی است. در دوران بلوغ، بدن دچار تغییرات اساسی می شود. ممکن است چندین سال طول بکشد تا استروژن و پروژسترون به تعادل برسند و قاعدگی های نامنظم در این زمان معمول است. قبل از یائسگی، زنان معمولاً قاعدگی های نامنظم دارند و ممکن است حتی مقدار خونریزی متفاوت باشد. یائسگی وقتی اتفاق می افتد که 12 ماه از آخرین قاعدگی زن گذشته باشد. بعد از یائسگی، یک زن دیگر پریود نمی شود. در دوران بارداری قاعدگی متوقف می شود و بیشتر خانم ها در دوران شیردهی پریود نمی شوند.
داروهای ضد بارداری می توانند باعث خونریزی نامنظم شوند. یک دستگاه داخل رحمی (IUD) ممکن است باعث خونریزی سنگین شود، در حالی که قرص ضد بارداری می تواند باعث لکه بینی بین دوره ها شود. هنگامی که یک زن برای اولین بار از قرص ضد بارداری استفاده می کند، ممکن است خونریزی های کمی را تجربه کند که به طور کلی کوتاه تر و سبک تر از دوره های عادی است. این مشکل معمولاً بعد از چند ماه از بین می رود.
سایر تغییراتی که با قاعدگی های نامنظم همراه هستند عبارتند از:
- 〽️ کاهش شدید وزن
- 〽️ افزایش شدید وزن
- 〽️ استرس عاطفی
- 〽️ اختلالات خوردن، مانند بی اشتهایی یا پرخوری
- 〽️ ورزش استقامتی، به عنوان مثال، دویدن در ماراتن.
ب) اختلالات تیروئید می تواند باعث پریود نامنظم شود. غده تیروئید هورمون هایی تولید می کند که بر متابولیسم بدن تأثیر می گذارد.
ج) سرطان دهانه رحم یا سرطان رحم در موارد نادر، ممکن است باعث خونریزی بین دوره ها یا در حین رابطه جنسی شود.
د) آندومتریوز وضعیتی است که در آن سلول هایی که به طور طبیعی در داخل رحم یافت می شوند (سلول های آندومتر) در خارج از آن رشد می کنند. به عبارت دیگر، پوشش داخلی رحم در خارج از آن یافت می شود.
سلول های آندومتر سلول هایی هستند که هر ماه در دوران قاعدگی ریخته می شوند، بنابراین آندومتریوز به احتمال زیاد در زنان در طول باروری تأثیر می گذارد.
رشد سلولی درگیر در آندومتریوز سرطانی نیست. ممکن است هیچ علامتی وجود نداشته باشد ، اما می تواند دردناک باشد و منجر به مشکلات دیگری شود. اگر خون آزاد شده در بافت اطراف گیر کند، می تواند به بافت آسیب برساند، باعث درد شدید، قاعدگی نامنظم و ناباروری شود.
ه) بیماری التهابی لگن (PID) نوعی عفونت در سیستم تولید مثل زنان است. در بین زنان، شایعترین و جدی ترین عارضه عفونتهای مقاربتی (STIs) است، جدا ازHIV.
در صورت تشخیص زود هنگام می توان آن را با آنتی بیوتیک درمان کرد، اما در صورت گسترش، می تواند به لوله های رحمی آسیب برساند و منجر به درد مزمن یا طولانی مدت شود. علائم بسیاری وجود دارد و شامل خونریزی بین دوره ها و بعد از رابطه جنسی است.
علائم قاعدگی نامنظم
چرخه قاعدگی حدود 28 روز طول می کشد، اما بسته به شرایط فرد ممکن است از 24 روز تا 35 روز متفاوت باشد. بیشتر زنان هر ساله بین 11 تا 13 دوره قاعدگی دارند. که خونریزی معمولاً حدود 5 روز طول می کشد، اما این زمان نیز ممکن است از 2 تا 7 روز متفاوت باشد. وقتی قاعدگی برای اولین بار شروع می شود، ایجاد یک چرخه منظم ممکن است 2 سال طول بکشد. بعد از بلوغ، قاعدگی بیشتر خانم ها منظم است. مدت زمان بین هر دوره مشابه است.
با این حال، برای برخی از زنان، فاصله بین قاعدگی ها و مقدار خونریزی به طور قابل توجهی متفاوت است. که این اختلال به نام قاعدگی های نامنظم شناخته می شود. علامت اصلی قاعدگی نامنظم زمانی است که چرخه قاعدگی بیشتر از 35 روز باشد یا مدت زمانی که فرد پریود است، متفاوت باشد. اگر تغییراتی در ایجاد شود یا لخته هایی با قطر بیش از 2.5 سانتی متر ظاهر شوند ، این نیز نامنظم تلقی می شود.
عوارض قاعدگی های نامنظم
پریودهای نامنظم گاهی اوقات می تواند نشان دهنده یک مشکل سلامتی باشد و برخی از این موارد می تواند منجر به مشکلات بعدی مانند مشکلات باروری شود. سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) بیماری است که در آن تعدادی کیسه کوچک و پر از مایعات معروف به کیست در تخمدان ایجاد می شود. یک زن مبتلا بهPCOS هر ماه تخمک آزاد نمی کند. علائم PCOs شامل قاعدگی نامنظم یا عدم ابتلا به قاعدگی، چاقی، آکنه و رشد موهای زائد است.
زنان مبتلا به PCOs دارای سطح غیرمعمول بالایی از هورمون جنسی مردانه، آندروژن یا تستوسترون هستند. طبق گزارش دفتر بهداشت زنان در وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده،PCOs حدود ۲۰-۱۰ درصد زنان در سنین باروری یا بالای 5 میلیون زن آمریکایی را تحت تأثیر قرار می دهد. دختران در سنین 11 سالگی با PCOs تشخیص داده شده اند.
درمانهای خانگی
حفظ یک سبک زندگی سالم می تواند به کاهش خطر برخی از دلایل پریودها یا قاعدگی های نامنظم کمک کند که شامل:
❣️ ورزش منظم برای حفظ وزن سالم و کاهش استرس
❣️ پیروی از یک رژیم غذایی سالم
گفته می شود که برخی از داروهای گیاهی مانند کوهوش سیاه، گیاه شاه توت، ریشه شیرین بیان و زردچوبه کمک می کنند، اما تحقیقات اثربخشی آنها را تأیید نکرده است و ممکن است اثرات نامطلوبی داشته باشند. پس بهتر است ابتدا با پزشک صحبت کنید.
درمان قاعدگی های نامنظم
در صورت نیاز ، درمان بستگی به علت آن دارد.
? بلوغ و یائسگی: قاعدگی های نامنظمی که در دوران بلوغ یا با نزدیک شدن به یائسگی زن اتفاق می افتد، معمولاً نیازی به درمان ندارند.
? کنترل بارداری: اگر خونریزی نامنظم به دلیل پیشگیری از بارداری باشد و چندین ماه ادامه داشته باشد، ان فرد باید در مورد گزینه های دیگر با یک متخصص بهداشت زنان صحبت کند.
? سندرم تخمدان پلی کیستیک و چاقی: در موارد PCOs، اضافه وزن یا چاقی، کاهش وزن ممکن است به ثبات قاعدگی کمک کند. وزن کمتر به این معنی است که بدن نیازی به تولید انسولین زیاد ندارد. این منجر به کاهش سطح تستوسترون و احتمال تخمک گذاری بیشتر می شود.
? مشکلات تیروئید: درمان های تیروئید احتمالاً تجویز می شود. که این ممکن است شامل دارو، ید درمانی رادیواکتیو یا جراحی باشد.
? استرس و اختلالات خوردن: اگر استرس عاطفی، اختلال در غذا خوردن یا کاهش وزن ناگهانی باعث پریودهای نامنظم شده باشد، روان درمانی ممکن است کمک کند. که این مورد ممکن است شامل تکنیک های آرام سازی، مدیریت استرس و صحبت با یک درمانگر باشد.
تجویز دارو
دقت کنید درمان های دارویی قاعدگی های نامنظم زیر نظر پزشک متخصص بابد تجویز شود. پزشک ممکن است متفورمین، داروی خوراکی کاهش دهنده انسولین که معمولا برای دیابت نوع 2 تجویز میشود، به فرد بدهد که می تواند به تخمک گذاری و قاعدگی منظم کمک کند (دقت کنید دارو نسخه ای است). یک قرص ضد بارداری با دوز کم که حاوی ترکیبی از استروژن و پروژسترون است ممکن است کمک کننده باشد. این مورد باعث کاهش تولید آندروژن و کمک به اصلاح خونریزی غیر طبیعی می شود. (از بهترین قرص های ضد بارداری خوراکی برای این مورد با کمترین شاخص آندروژنیک میتونه سیپروترون کامپاند یا دیان باشه)
متناوباً، مصرف پروژسترون به مدت 10 تا 14 روز در ماه به احتمال زیاد قاعدگی را تنظیم می کند. مکمل هایی مانند پرمنتا نوتراکس نیز بدون نیاز به نسخه پزشک میتوانند کمک کننده باشند.
منبع : medicalnewstoday
